Geïnspireerd door het Tapis de Bayeux uit 1068, borduurwerk waarop de slag bij Hastings in 1066 wordt verbeeld. (dank je Helga Verheugd voor deze aanwijzing!)

Het schijnt dat er in dit wandkleed ook geheime boodschappen zijn geborduurd. Onder en boven de historische afbeeldingen zijn namelijk ook vele fabels en andere taferelen afgebeeld (bron Wikipedia). Eerst de naam: De Bora, in het Turks en verschillende landen op de Balkan betekent dit ‘koude val wind of orkaan’. In de context van mijn onderzoek is dit een metafoor voor een heftige gebeurtenis in je leven. In het patchwork geef ik iedereen de mogelijkheid hier iets van te maken. Dit vorm te geven aan de hand van de vraag: ‘Wat is jouw Beschermjas’?(zie blog ‘Het Patchwork‘) Door over deze vraag na te denken én hoe dit te verbeelden op een lapje stof (een lapje tegen het bloeden), hoop ik teweeg te brengen dat er een besef naar boven komt, dat wat er ook gebeurt in je leven, er altijd iets kan zijn, hoe klein misschien ook, dat je zelf in kan zetten, kan maken, waar je zelf grip/regie op hebt. Dit besef geeft zelfvertrouwen en laat je zien dat moeilijke gebeurtenissen ook nieuwe inzichten kunnen opleveren als het lukt om deze te accepteren, deze aan te gaan, in plaats van je hier tegen te verzetten. Zo worden in dit patchwork ook tal van boodschappen achtergelaten van iedereen die hier aan meewerkt. Ik hoop dat dit patchwork een brug kan zijn om dit besef wakker te maken.

Het werken met je handen en het vermogen te ervaren om zelf iets te creëren, kan ook tot uiting komen als je bijvoorbeeld aan het koken bent, in de tuin aan het werken, of wat dan ook. Het zorgt voor stressreductie in je hersenen, hierdoor beleef ik dat mensen tot rust komen, fijne herinneringen naar boven komen en er ruimte is om deze verhalen te delen. Het delen van je verhaal helpt om gebeurtenissen een plek te geven en het op een andere manier vormgeven helpt, als je verbaal niet sterk bent. Dit allemaal doordat ik begin met de soms ongemakkelijke vraag, ‘Wat is jouw Beschermjas’? Elke keer als ik aan het patchwork werk, of dit nu met studenten is, of met patiënten in het ziekenhuis, kan ik soms dit ongemak beleven, maar daaruit voortkomend, ook vaak de behoefte om die gedachten te delen, ook als het zo is dat mensen niet direct antwoord op deze vraag hebben.

Afgelopen weekend bij het college van Theo Meereboer gaf hij aan dat hij zich afvroeg hoe je jezelf als master kunsteducator opstelt. Voor hem was dat vooral dat hij besefte hoe belangrijk het is om vooral vragen te blijven stellen. Arnon Grunberg zei in een column afgelopen weekend in de Volkskrant, dat zolang je iemand niet kent, je ook niet kan weten wat goed voor iemand is. Hij zegt in deze column ‘Respect voor de ander begint met de vaststelling dat je niet weet wie de ander is, dat je dus niet weet wat goed is voor hem.’ Ook hierin zit voor mij de boodschap: stel vragen, stel je open op, wees kwetsbaar, pretendeer niet alles te weten. Kwetsbaar zijn is ook in staat zijn je over te geven aan het ongewisse. Het andere of de ander in je leven te omarmen en te zien wat er in de nieuwe ruimte die dan ontstaat gebeurt. In het patchwork komt dit thema ook terug: ik weet niet wat er wordt gemaakt en begin met mezelf kwetsbaar op te stellen door aan iedereen te vragen mee te werken vanuit een persoonlijke vraag. Ik begin aan iets en weet niet waar of hoe het precies zal eindigen. Al helemaal omdat het patchwork nooit af zal zijn. Als het patchwork wordt tentoongesteld zullen er lege lapjes zijn die enerzijds symbool staan voor ieders persoonlijke ontwikkeling, die doorgaat tot je dood en symboliseren dat elke heftige gebeurtenis kan leiden tot persoonlijke ontwikkeling als je deze aangaat. Anderzijds is het een uitnodiging aan degene die het werk bekijkt, om ook een lapje te maken, aan de tafel waar het patchwork op ligt, is plek voor iedereen!

Om een indruk te geven van de verhalen die loskomen tijdens het werken aan dit patchwork, wil ik een filmpje als communicatie maken met fragmenten hiervan. Het patchwork zal op een tafel worden uitgespreid, zodat je al zittend en voelend naar deze verhalen kan luisteren, ik vind het heel passend, ook omdat deze manier van tonen, een wenk is naar mijn tijd bij Wereldkoks en alle mensen met wie ik daar aan tafel heb gezeten. Daarbij houd ik ervan om steeds weer te beleven hoe alles in mijn leven in elkaar overloopt.

De dialoog, die ik aanga om op een praktische manier mensen uit te nodigen deel te nemen aan mijn patchwork en te voelen wat er is of misschien (nog) niet, heeft hopelijk het effect dat mensen nieuwe inzichten krijgen in hun mogelijkheden. En een andere kijk oplevert hoe om te gaan met ziekte en tegenslag. Voor mij is dit hele proces en de ontmoetingen die ik heb, een enorme verrijkende ervaring en ik ben dankbaar aan iedereen die dit mogelijk maakt. De metafoor van de Beschermjas zit ook in dit aspect verscholen: een beschermjas zoals die wordt gebruikt in bijvoorbeeld (naai)ateliers staat ook voor de gelijkwaardigheid van ieder die hier werkt, en dat sluit precies aan bij hoe ik mij wil verhouden als kunsteducator. Iemand die ontmoetingen creëert waarin vragen worden gesteld zodat je over en weer van elkaar leert. Als je open voor elkaar staat, helpt dit ook om nieuwe inzichten voor jezelf te krijgen. In het patchwork: je maakt je eigen lapje, op jouw manier en daarna wordt het verbonden aan anderen en krijgt het hiermee óók een andere betekenis. Oh ja, en iedereen is dus welkom, ook diegene die al hebben meegewerkt, om een lapje te maken!

Over de foto bovenaan dit blog: